دریک گوینده خوب باید چند شرط جمع باشد تا بتواند محبوبیت لازم را بین بینندگان و شنوندگان کسب نمایند.
1)شرایط جسمانی 2)شرایط تربیتی 3)شرایط روانی
یک گوینده صد در صد لازم نیست از لحاظ جسمی قوی باشد ولی اعضایی که کار
گویندگی را انجام می دهند باید سالم باشند که از اهمیت زیادی برخوردار است.
در مورد شرایط تربیتی مثل طرز تلفظ کلمات، حروف و اصطلاحات و دیگر شرایط
بعدا سخن خواهیم گفت.
نکته اصلی و بسیار مهم در کار گویندگی تنفس یا به اصطلاح نفس کشیدن و نفس
بیرون دادن (دم و بازدم) است. بیشتر گویندگان نفس کشیدن را خوب انجام می
دهند ولی بازدم آنها صحیح نیست در حالیکه برای گوینده بازدم صحیح مهم است
نه نفس کشیدن. بنابراین گوینده باید دائما تمرین کند تا بتواند هوای بیشتری
را در سینه فرو برده و بعد به آهستگی بیرون بدهد. تمرین های زیر و اجرای
دائمی آنها گوینده را به نقاط ضعف خود آشنا کرده و او را یاری می دهد تا آن
نقاط ضعف را برطرف کند:
1) دو انگشت خود را در حفره دو طرف گلو قرارداده بکشید و مثل
فرماندهان نظامی فرمان بدهید(ایست، به جای خود، خبرداد و ...) توجه داشته
باشید که صدا زیاد هم بلند نباشد.
2) خمیازه بکشید و گلو را راحت بگذارید و نفس بکشید از یک تا 20
بشمارید. بدون اینکه صدای نفس خود را بشنوید و تا آنجا که ممکن است اعداد
را بالا ببرید. یادآوری می شود تمام حروف اعداد باید گفته شود و کاملا
مفهوم باشد اگر توانستید تا شماره 50 برسید شما دارای صدای خوب و مناسب و
سالم برای گویندگی هستید این تمرین را هر روز ادامه دهید.
3) تمرین دو را با بالا بردن و پایین آوردن صدا تکرار کنید همچنین روی
بعضی از اعداد تکیه نموده و گاهی نیز اعداد را برعکس به همان نوع تکرار
کنید.
4) یک بیت شعر را انتخاب و آن را قسمت، قسمت نموده و پس و پیش کرده و
بخوانید. اگر زمان خواندن قسمت های پس و پیش شده از خواندن یک چهارم شعر
کامل و درست بیشتر باشد وضع تنفس شما خوب نیست و باید تمرین کنید تا به
اندازه تعیین شده برسد.
5) شش حرکت اصلی(ا- ا- ا- آ- او- ای) در زبان فارسی هست.گوینده باید
ترکیباتی را با حروف بوسیله این مصوتها، آورده و تمرین نمایید.
6) گوینده باید به حروف بی صدا کاملا توجه کند و آنها را به خوبی ادا نماید(حروف آخر کلمات بی صدا هستند)
7) تمرین حداقل صدا، صحبت کردن عادی گوینده نباید با گویندگی در صدا و
سیما چندان تفاوتی داشته باشد گوینده با صحبت کردن خود بایستی حداقل قدرت
صدای خویش را(برد صدا) بسنجد و برد صدا حداقل باید 3 متر باشد.